Σύνταξη νομοθεσίας στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης με λογισμικό ανοιχτού κώδικα
H συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης στην εξέλιξη της ανθρωπότητας και σε μία λειτουργικότερη καθημερινή ζωή αναμένεται να είναι καθοριστική στα επόμενα χρόνια. Ταυτόχρονα αυξάνεται διαρκώς η ανησυχία σχετικά με το κατά πόσο η συγκεκριμένη τεχνολογία υπηρετεί πραγματικά τον άνθρωπο και τις αξίες του, ή γίνεται ένα μέσο περιορισμού της ελευθερίας του και των βασικών του δικαιωμάτων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει κάνει βήματα προς τα εμπρός στη στρατηγική της για την επίτευξη ενός αξιόπιστου περιβάλλοντος τεχνητής νοημοσύνης στην Ε.Ε, προτείνοντας νομοθεσία που καλύπτει την προμήθεια και τη χρήση της με τη μορφή κανονισμού¹. Αυτός, θα ισχύει για την τεχνητή νοημοσύνη που χρησιμοποιείται, ή διατίθεται στην αγορά της της Ε.Ε, ανεξάρτητα από το αν οι πάροχοι έχουν έδρα εντός, ή εκτός της Ένωσης. Τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης θα υπόκεινται σε διαφορετικά επίπεδα υποχρεώσεων, ή απαγορεύσεων ανάλογα με τους κινδύνους που ενέχουν για την ασφάλεια και τα θεμελιώδη δικαιώματα των ανθρώπων στην Ε.Ε.
Η πρόθεση να ρυθμιστούν όλα τα θέματα που αφορούν στην τεχνητή νοημοσύνη έγινε σαφής και με την δρομολόγηση μιας μελέτης σχετικά με τη σύνταξη νομοθεσίας για αυτήν (και της ψηφιοποίηση) τον Ιανουάριο του 2021. Η σύμβαση ανατέθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια και η καθηγήτρια Monica Palmirani ηγήθηκε της ομάδας που πραγματοποίησε τη μελέτη.
Η μελέτη², που ολοκληρώθηκε εντός του 2021, κατέδειξε πειστικά τις δυνατότητες της χρήσης καινοτόμων/προηγμένων Τεχνολογιών Πληροφορικής (συμπεριλαμβανομένης της Τεχνητής Νοημοσύνης) για ουσιαστική βελτίωση των βασικών δραστηριοτήτων της Επιτροπής, μέσα από την ανάπτυξη κατάλληλης νομοθεσίας και τη χάραξη σαφούς πολιτικής για την αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Η πρόταση που προέκυψε επικεντρώνεται γύρω από μια αλλαγή παραδείγματος όπου η νομοθεσία παραλληλίζεται με κώδικα υπολογιστών (Law as Code), η οποία μπορεί να επιτευχθεί μέσα από: i) «μηχανικά επεξεργάσιμους νόμους», ii) τη χρήση προτύπων όπως η LegalDocML για την κωδικοποίηση των νόμων και η LegalRuleML για τη διατύπωση νομικών επιχειρημάτων, και iii) μια «υβριδική προσέγγιση τεχνητής νοημοσύνης με ανθρώπινη εποπτεία», η οποία συνδυάζει τις εξελίξεις στην Πληροφορική (Τεχνητή Νοημοσύνη, Μηχανική Μάθηση, Επεξεργασία Φυσικής Γλώσσας κ.λπ.) με τη χρήση προτύπων και την κατανόηση της θεωρίας και της πρακτικής της νομοθετικής διαδικασίας. Ένα καλά ολοκληρωμένο οικοσύστημα Τεχνολογιών Πληροφορικής με πυρήνα το ανοιχτό λογισμικό για την επεξεργασία της νομοθεσίας, γνωστό και ως «Augmented LEOS», προτείνεται για να μετασχηματίσει ψηφιακά τις νομοθετικές διαδικασίες και να διευκολύνει μια διαρθρωτική αλλαγή με σημαντικό θετικό αντίκτυπο στην ποιότητα, την αποτελεσματικότητα και τη διαφάνεια. Τα ευρήματα της μελέτης παρέχουν μια σταθερή βάση για την έναρξη πιθανών πρωτοβουλιών παρακολούθησης του ρυθμιστικού πλαισίου που προτείνεται.
Η μελέτη εξέτασε λεπτομερώς τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στη σύνταξη της νομοθεσίας. Εντόπισε περίπου 30 «έξυπνες» εφαρμογές οι οποίες χωρίστηκαν σε τρεις ευρείες κατηγορίες: I) σε αυτές που υποστηρίζουν τη σύνταξη νομοθεσίας ii) σε αυτές που χρησιμοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη για τη βελτίωση της νομοθεσίας και την αύξηση της νομική συνοχής των κειμένων και iii) σε εφαρμογές ανάλυσης νομικών συστημάτων. Κατέδειξε επίσης τη σκοπιμότητα της εφαρμογής τέτοιων λειτουργιών στο LEOS.
Τέλος, η μελέτη εξέτασε πιλοτικά τέσσερις περιπτώσεις χρήσης σχετικά με i) την ανάλυση διορθώσεων σε νομοθετήματα και την εξαγωγή παραδειγμάτων κακής διατύπωσης που θα μπορούν να αποφεύγονται, ii) τον έλεγχο της μεταφοράς του Ευρωπαϊκού δικαίου στη νομοθεσία κάθε κράτους μέλους, iii) τον εντοπισμό παρεκκλίσεων από τις αρχικές υποχρεώσεις και των αντίστοιχων εξαιρέσεων και μεταβατικών διατάξεων που ορίζονται στις εθνικές νομοθεσίες και iv) την αξιολόγηση της ψηφιακής ετοιμότητας ενός νομοθετήματος με ανάλυση του περιεχομένου του. Οι εργασίες που πραγματοποιήθηκαν στα πιλοτικά αυτά προγράμματα εστίασαν τον καθορισμό μεθοδολογίας, την προετοιμασία ενός συνόλου δεδομένων (εκτεταμένη χρήση του EUR-LEX και του προτύπου Akoma Ntoso), στην επιλογή και εφαρμογή των διαθέσιμων εργαλείων ανάλυσης και οπτικοποίησης δεδομένων, καθώς και στην ανάλυση και ερμηνεία των παραγόμενων αποτελεσμάτων, μια πορεία που ακολουθείται κατά κόρον στις εφαρμογές εξόρυξης γνώσης από δεδομένα (data mining).
Διαβάστε όλη την έκθεση εδώ.
Πηγή άρθρου: https://legal.ellak.gr/2022/06/22/sintaxi-nomothesias-stin-epochi-tis-technitis-noimosinis-ke-tis-psifiopiisis/
